Wat ik Fientje nog zeggen wou

Fientje,

Je durfde je naam niet te zeggen maar uiteindelijk stond je foto er gewoon bij, in de krant. Ik heb je ook gezien op tv. Ik heb de moeite genomen om je bekommernissen te lezen en te aanhoren. Er moet mij iets van het hart.

Ik ben een doorsnee burger, geen politica met naam en faam. Respect voor iedereen vind ik essentieel – ook voor politici. Heel wat mensen in dit land met een mandaat verrichten immers nuttig werk. Ik bewonder hen voor het feit dat ze kantooruren en quality time met familie en vrienden opofferen voor zaken van staatsbelang. Daar moet niet kleintjes over gedaan worden. Gretige perslui en verzuurde criticasters kunnen maar beter twee keer nadenken voor ze elk statement afbreken, in jullie privéleven gaan roeren of wetsvoorstellen bij voorbaat afknallen.

Maar de angst die je definieert, beste Fientje, deed me fronsen. Ik banaliseer je pleidooi niet, maar heb je er al bij stilgestaan met welke angsten ik geconfronteerd word?

Angst om op een dag de melding te krijgen dat ik met 2 jonge kinderen binnen de paar maanden moet verhuizen. Ik huur een appartement omdat ik als alleenstaande moeder geen eigendom kan verwerven. Meer dan een derde van mijn loon gaat maandelijks naar de huisbaas, die op een mooie morgen kan beslissen om de boel te verkopen. Dat is zijn recht. Wie zal mij in dat geval garanderen dat ik op korte tijd een geschikte woonst vind, in de buurt, tegen een betaalbare prijs?

Angst om heel lang alleen te blijven. De vader van mijn kinderen en ik gingen uiteen toen de jongste vier maand was. Dat doet iets met een mens. Na drie jaar therapie en heel veel gesprekken, heb ik het verwerkt en zie ik ook de voordelen van mijn situatie in. Maar ik blijf alleen, ondanks alles, en draag de loodzware verantwoordelijkheid om 2 kinderen op te voeden in een eenoudergezin.

Angst om onder het mes te moeten. Ik had het nog niet vermeld, maar ik werd geboren met een fysieke beperking. Ik moet wekelijks kinesitherapie krijgen, omdat mijn spieren anders verkrampen. Door mijn beperking is de conditie van mijn rug – dixit specialisten – vergelijkbaar met die van een zeventigjarige. Wie gaat mijn gezin opvangen, en de financiële nood lenigen, mocht ik plots geopereerd worden en maandenlang moeten revalideren? Met een uitkering is het niet evident om de levenskost te dekken.

Angst om de dingen op dagelijkse basis niet gerund te krijgen. Het is soms letterlijk naar adem happen. Ik werk 4/5 en heb een overvolle agenda, omdat de kroost ook (buiten)schoolse verplichtingen heeft, aandacht en veel tijd vraagt. Er is geen P-plaat voor mij en evenmin een chauffeur. Ik moet alles zelf rond(gereden) krijgen. Op het eind van de dag overloop ik, soms zelf doodmoe, het huiswerk van de dochter, doe ik nog iets gezelligs met haar én haar broertje en zorg ik ervoor dat ze zeker tijdig in bed liggen. Zo niet zit die dochter ‘s anderendaags moe op de schoolbanken. Dat heeft gevolgen voor haar concentratie en prestaties, nu ze in leerjaar één zit. Alweer: mijn verantwoordelijkheid.

Angst om door onvoorziene omstandigheden mijn werk te verliezen. Het is vandaag echt niet aan de orde, maar het kan altijd. Wie zal er staan springen om een vijfendertigjarige aan te werven? De jobs op mijn maat liggen niet voor het grijpen. In geval van werkloosheid wordt het zweten om de eindjes aan elkaar knopen.

Ook dit nog, Fientje. Er is soms angst om niet meer te kunnen genieten van leuke dingen, omdat noodzakelijke dingen duur zijn tegenwoordig. En angst om op het eind van elke dag – je weet hoe snel die voorbijgaan – te moeten blijven concluderen dat niemand ooit echt zal weten waar ik dagelijks doorheen moet.

Er is bovendien een wezenlijk verschil tussen jou en mij. Mijn angsten zijn voor het grootste deel het gevolg van keuzes die ik niet eens zelf heb gemaakt. Naar mijn gevoel gaat de hele wereld ook het grootste deel van de tijd aan mijn besognes voorbij. De maatschappij vindt het evident dat ik blijf draaien, werken, lopen, lachen én streven naar beter. Er wordt godbetert niet eens over mij geschreven in de media – die aandacht kén ik niet. Ik ben een van de velen, die het allemaal in stilte uitzweet.

En toch weiger ik te klagen ‘en plein public’. Ik onthoud het advies dat op ieders lijf geschreven zou moeten zijn: count your blessings. Focus op wat goed zit in je leven. Als je denkt dat de hele wereld je strijd niet ziet of je niet het respect krijgt dat je verdient: stop ermee. Herbron. Er zijn altijd dingen waarin je wél kunt geloven. Dat geldt voor mij én voor jou. Want laten we wel wezen: heus niet iedereen is tegen ons. Niet iedereen negeert ons streven. Niet iedereen verguist en beschimpt ons bij nacht en ontij.

Ben je tot de laatste alinea blijven lezen, Fientje? Ik hoop het oprecht. Ik verwacht van jou ook niets, tenzij dat je mijn pleidooi voor een stuk ter harte neemt en de dingen in perspectief plaatst. Jouw leven is verre van perfect, maar het mijne is dat ook niet. Daarvoor om 3u ’s nachts naar de klok staren is bij voorbaat af te raden.

Ten slotte stel ik je graag gerust: politici zullen er altijd zijn, zolang er mensen zijn. Neem het van me aan. En voor de rest wed ik ook dat jij de angst op den duur toch weer laat varen. Al was het maar omdat Roosevelt het ooit zo tekenend verwoordde: the only thing we have to fear is fear itself.

(deze tekst verscheen op 11 december 2013 in verkorte versie als lezersbrief in De Morgen)