Eigen kweek

De legalisering van cannabis en dat daar recent een wetsvoorstel over gestemd is onder impuls van de jongsocialisten: als u het nog niet wist, vertoefde u de voorbije tijd waarschijnlijk op Alaska of had u één frietzak te veel gesmoord. De stemming heeft een tsunami aan reacties uitgelokt. Daardoor heet sp.a nu officieel de cannabisambassadeur van Vlaanderen te zijn: een twijfelachtige én onterechte reputatie, neem dat van me aan.
Meer dan een week na de stemming blijft het amendement de gemoederen beroeren. Onlangs zwoer ik op de sociale media zelfs om ‘nooit meer iets in het openbaar over softdrugs te zeggen’. Die belofte ga ik ongegeneerd verbreken. Want zwijgen is nooit mijn sterkste kant geweest en in een debat over softdrugs heeft een 35-jarige zonder drugverleden óók recht van spreken, ook al vinden heel wat mensen dat dat niet zo is.

Met de deur in huis dan maar: neen, ik ben niet pro die legalisering om heel persoonlijke redenen. Ik zag enkele ervan knap verwoord in een opinie van meester Van Steenbrugge op de website van VRT. Hij argumenteerde dat de legalisering cannabis inderdaad uit het duistere milieu haalt, de controlemogelijkheden vergroot en maakt dat er kan worden toegezien op de kwaliteit van het spul. “Maar”, zo stelde hij ook, “de vraag is of bij de afweging van de pro’s en contra’s de vele nadelen niet meer doorwegen. De vrije en toegelaten verkoop doet immers ieder ontradend effect wegvallen.” Ik ben geneigd om Van Steenbrugge daarin te volgen en meldde dat spontaan in een reactie onder het stuk.

Luttele uren nadat ik dat statement maakte, stroomden de reacties binnen op het forum. De teneur van de tegenreacties luidde dat ik duidelijk niet wist waarover ik sprak. Dat ik geen gebruiker ben (ik heb ook nooit beweerd dat ik dat was) en dus beter zwijg. Dat cannabis helende effecten kan hebben. Dat je het gebruik ervan onder controle kunt houden. Dat de overheid gelijk ook maar tabak, alcohol en suiker moet verbieden, als dat gecontesteerde spul illegaal blijft. En: dat de THC-concentratie in cannabis beperkt moet blijven – lees: door legalisering kan de overheid dit makkelijker opleggen en controleren.

Als niet-gebruiker ga ik geen enkele van die argumenten afdoen als complete quatsch. Je kunt de consumptie van cannabis inderdaad ‘in de hand houden’, het werkt helend in sommige gevallen en minder THC is minder schadelijk. Het is ook wáár dat legale en gewone tabak rotzooi is. Ik spreek hier als occasionele roker (oh gruwel) uit ervaring en moet tegen wil en dank geëmmer van een vier- en zesjarige verteren, als die moeder soms een stinkstok zien opsteken in open lucht.
De oudste, elke keer opnieuw: “Jèèèks, vies, dat stinkt en je gaat ervan dood!”.
De jongste, in haar kielzog: “En dan mogen wij alles doen wat we willen! Leuk éé zus!”

Gewoon roken is dus legaal maar verre van gezond: zelfs kinders weten het. Shame on me, inderdaad. Tabak wordt door de overheid helemaal niet gepromoot, alleen zwaar belast en afgeraden. Dat is terecht. Idem voor alcohol en die richting wil het kakelvers gestemde amendement rond cannabis ook uit: inzetten op een ontrading en controle op de kwaliteit. Ik juich het principe toe. Waarom ben ik dan in godsnaam toch zó tegen die legalisering van cannabis?

Om persoonlijke redenen, dat zei ik al. Laat de voornaamste die oudste en die jongste in mijn huishouden zijn, met hun kritische minigeest. Het liefste wil ik dat ze een gelukkige en evenwichtige toekomst tegemoet gaan. Geen enkele ouder, hoe ruimdenkend ook, associeert zo’n toekomst met (al dan niet legale) drugs. Ik zal mijn koters dan ook in eer en geweten melden dat die nooit oké zijn en je persoonlijkheid kunnen aantasten. Dat, hoe hard een groep gebruikers het ook uitschreeuwt, niet al het cannabisgebruik onder controle is of zonder schadelijke gevolgen. Dat je plezier ‘systematisch’ van drugs of drank laten afhangen fout is en een gegarandeerd ticket naar verslaving en miserie. Absoluut. Te. Mijden.

Schrik uit onwetendheid? Een inconsequente visie? Een te emotioneel standpunt, volgens u? Het zij zo. Er is geen enkele wet die zegt dat emoties niet op hun plaats zijn in een maatschappelijk debat. Bovendien denk ik, telkens wanneer cannabis het nieuws haalt, terug aan medio jaren ’90, de periode waarin we onze dagen sleten op de middelbare school. Ook toen zaten er behoorlijk wat cannabisgebruikers in onze groep. Een groot deel van hen consumeerde met mate – al dan niet uit eigen kweek – en trok tijdig een streep onder die gewoonte. Maar er waren net zo goed leeftijdsgenoten die de mist ingingen en tot op vandaag de verstrekkende gevolgen van hun ‘gecontroleerde’ gebruik dragen. Voor enkelingen liepen het zelfs faliekant af, tot de dood, terwijl het met dat onschuldige jointje begon. Dat doet me huiveren, als die legalisering weer ons op tafel gegooid wordt. Daarom ben ik tegen. (als Louis Tobback mag, dan ik ook.)

Desondanks weiger ik met een opgeheven vingertje door dit debat te laveren, want dat is een beetje truttig. Ik wil mensen de les niet spellen of de moraalridder uithangen. Ik volg mijn buikgevoel, zonder mensen te veroordelen om wat ze wel of niet doen. We leven immers in een democratie. Dat betekent dat u recht hebt op de genotsmiddelen van uw keuze, voor zover ze u niet om zeep helpen. Ik pas voor de geneugten van cannabis, maar rookt u gerust verder uw joint, ik rook voorlopig ook mijn legale sigaret. De beleidsmakers zullen op termijn wel bepalen waar het legale stopt en het illegale in dit dossier begint.